آیا ارتودنسی تنها راه چاره در کوکان است؟

واقعیت این است که با درمان به موقع، بسیاری از نامرتبی‌های دندانی را می‌توان درمان کرد و از درمان‌های ارتودنسی در آینده پیشگیری کرد. دندان‌پزشکان عمومی طی ویزیت‌های معمول کودکان در سنین اولیه زندگی به‌منظور راهنمایی والدین و جلوگیری از بیماری‌های دهان و دندان نقش بسیار مهمی دارند. طی معاینه‌هایی که توسطط دندان‌پزشکان انجام می‌شود درصورت هرگونه اشکال در ترتیب و زیبایی دندان‌ها و مشکلات فک، کودک به ارتودنتیست ارجاع داده می‌شود و ارتودنتیست با توجه به ویزیتی که انجام می‌دهد می‌تواند اقدام‌های درمانی لازم را به‌منظور پیشگیری که به‌اصطلاح ارتودنسی پیشگیری نامیده می‌شود، انجام دهد. در علم ارتودنسی یا ردیف کردن دندان‌ها، روش‌هایی وجود دارد که می‌توان با استفاده از آن‌ها از سیم‌کشی دندان‌ها در آینده پیشگیری کرد. از جمله این روش‌ها می‌توان به کشیدن توالی‌دار دندان‌های شیری یا پیشگیری از مکیدن دندان‌ها اشاره کرد. وظیفه دندان‌ها عبارت است از جویدن، تامین زیبایی، تکلم و وظیفه دندان‌های شیری در دوران کودکی علاوه بر موارد یاد شده، راهنمای رویش دندان‌های دائمی کودک است. بنابراین به‌منظور برآورده شدن اهداف فوق، حفظ سلامت دندان‌ها ضروری است و این تصور که دندان‌های شیری به‌زودی با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند و چندان اهمیتی ندارند می‌تواند تاثیرات مخربی در سلامت و زیبایی دندان‌ها داشته باشد  .

عوامل ناهنجاری را پیدا کنید

اول از همه بهتر است بدانیم که علت ناهنجاری‌های فک و صورت چیست و چطور به‌وجود آمده است. به این ترتیب با پیدا کردن عوامل و از بین بردن آن‌ها می‌توان زمینه پیشگیری را فراهم کرد  .

از جمله علل این ناهنجاری‌ها می‌توان به علل استخوانی و دندانی اشاره کرد. ممکن است استخوان فک بالا و پایین نسبت به هم در جای مناسب قرار نداشته باشند. این احتمال هم وجود دارد که دندان‌های فک بالا و پایین در جای نامناسبی قرار داشته باشند یا مخلوطی از این 2مشکل در کودک وجود داشته باشد. اگر اشکال از استخوان‌ها باشد تا زمانی که قدرت رشد استخوان‌ها و پتانسیل رشدی وجود دارد می‌توان در رشد استخوان‌ها تغییراتی ایجاد کرد و آن‌ها را به نفع رشد طبیعی و درست تغییر داد و این تا زمانی است که بچه در حال رشد است و اسکلتش رشد می‌کند که اغلب تا یکی، 2 سال بعد از بلوغ است  .

هر چند زمان دقیقی را نمی‌توان در نظر گرفت و رشد افراد از فردی‌به‌فرد دیگر متفاوت است. اگر دندان‌ها اشکال داشته باشند و سایز دندان‌ها از سایز فکی که روی آن قرار گرفته بزرگ‌تر باشند، دندان‌ها جای کمی خواهند داشت و در نتیجه نامرتب خواهند بود و اگر این کمبود جا در اثر عواملی مانند زود از دست رفتن دندان‌های شیری، تصادف، پوسیدگی دندان‌ها و... باشد با پیشگیری می‌توان نامرتبی دندان‌ها را پیشگیری کرد  .

تمیز کردن دندان‌ها با پارچه خیس

راه‌های جلوگیری از پوسیدگی شامل چک‌آپ‌های دندان‌پزشکی، استفاده از فلوراید، رعایت بهداشت و مسواک زدن‌های به موقع است. درست از زمانی که دندان‌ها رویش می‌کنند مادر می‌تواند با استفاده از برس‌های نرم و پلاستیک‌هایی که در دست می‌کند دندان‌های کودک را تمیز کند. بعد از تولد کودک باید بعد از هر بار تغذیه با شیر مادر، لثه و دندان‌ها را با یک گاز یا پارچه خیس تمیز کرد، همچنین بعد از رویش دندان‌ها باید تا حد امکان از تغذیه نوزاد در حین خواب با شیر پرهیز کرد  .

زمان  اولین مراجعه به ارتودنتیست؟

ملاقات‌های منظم دندان‌پزشکی از ابتدای رویش دندان‌های شیری کودک ضروری است. با رویش اولین دندان دائمی یعنی دندان آسیای اول یا دندان 6، حتی باید مراقبت بیشتری از دندان‌ها صورت گیرد. این دندان بلافاصله بعد از آخرین دندان شیری و در حدود 6 سالگی رویش می‌یابد و بیشترین احتمال ابتلا به پوسیدگی را دارد. آنچه بسیار اهمیت دارد این است که حتی بچه‌ای که از نظر کلی هیچ دندان خرابی ندارد و بهداشت بسیار خوبی هم دارد، بهتر است در 6-5 سالگی حتما یک چک‌‌آپ ارتودنسی انجام دهد که در آن زمان اگر مشکلی وجود دارد تشخیص داده شود. پایشی که هنگام ورود به مدرسه برای بچه‌ها انجام می‌شود بهتر است شامل دندان‌پزشکی هم باشد و در آن زمان اگر در رشد استخوانی مشکلی وجود داشته باشد چون هنوز زمان کافی برای رشدش وجود دارد، می‌توان تغییراتی در آن داد  .

وقتی والدین مقصرند !

برخی ناهنجاری‌های فکی و دندانی علل ژنتیک دارند. اگر کودک، اندازه فک را از یک والد و اندازه دندان‌ها را از والد دیگر به ارث ببرد و این 2 با هم تناسب و سازگاری نداشته باشند، ممکن است دندان‌ها فاصله‌دار شوند یا فضای کافی برای تمام دندان‌ها در قوس فکی وجود نداشته باشد و موجب شلوغی دندان‌ها و نامرتبی آن‌ها شود. جلو بودن و بزرگی فک پایین نیز یک مشکل ژنتیک و ارثی است که در سابقه بیمار، اغلب پدرومادر یا بستگان نزدیک مشکلات مشابه دارند. کودکانی که از مادرانی با پوسیدگی‌های دندانی متعدد متولد می‌شوند، به پوسیدگی‌های بیشتری در مراحل بعدی زندگی خود مبتلا می‌شوند. در تمام این موارد می‌توان با درمان به موقع از برخی مشکلات حاد و جراحی‌های فک جلوگیری کرد  .

از ضربه‌های فک غافل نشوید

ضربه‌هایی که به فک و گردن بچه‌ها یا به مفصل استخوان گیجگاهی فکی کودک وارد می‌شود و ضربه‌هایی که هنگام راه رفتن و دویدن به چانه می‌خورد و زیر چانه بچه‌ها را پاره می‌کند، بسیار اهمیت دارد. والدین متوجه نیستند، این ضربه‌ها می‌تواند باعث شکستگی‌های کوچکی در مفصل گیجگاهی فکی ‌شود که اغلب دیده نمی‌شود. هرچند درمان خاصی هم ندارد ولی ممکن است باعث شود در مفصلی که در آن ناحیه وجود دارد، اختلال رشدی به‌وجود بیاید و به‌تدریج با رشد کودک صورتش کج شود. آنچه والدین باید به آن دقت زیادی داشته باشند این است که بعد از ضربه‌هایی که به‌صورت و دندان‌های کودک وارد می‌شود و با شکستن دندان شیری همراه است تحت ویزیت دندان‌پزشک قرار بگیرند و هر 6 ماه یک‌بار این کار را انجام دهند که اگر دندان‌پزشک تشخیص داد که انحراف در صورتش ایجاد شده می‌تواند با دستگاه‌های ساده ارتودنسی از این انحراف جلوگیری کند و از این‌که در آینده صورتش کج شود و مجبور به جراحی و درمان‌های بزرگ‌تر شود، پیشگیری کند  .

دندان‌ خرگوشی‌ها باید مراقب

وجود این دندان‌ها 2 علت می‌تواند داشته باشد؛ یکی این‌که خود اسکلت فک بالا نسبت به فک پایین جلو باشد و دندان‌هایی هم که روی آن‌ها قرار دارد بالطبع جلو قرار می‌گیرد و در نتیجه بیشتر در معرض شکستگی هستند و همچنین لب پایین پشت دندان‌ها قرار می‌گیرد و عادتی را به‌وجود می‌آورد که این فرآیند را بدتر می‌کند و در نهایت می‌تواند بدتر شود. در این حالت می‌توان با مراجعه به ارتودنتیست و استفاده از ارتودنسی از اقدام‌های سخت جلوگیری کرد  .

افراد وقتی به دندان‌پزشک و ارتودنتیست مراجعه می‌کنند رادیوگرافی برای بیمار انجام می‌شود و در صورتی که دندان نهفته وجود داشته باشد، کاملا دیده می‌شود. این دندان‌های اضافه و نهفته می‌توانند باعث نامرتبی دندان‌ها و از بین رفتن ریشه دندان‌ها یا حتی کیستیک شدن آن‌ها شوند. گاهی‌اوقات با مراجعه به دندان‌پزشک تنها با شمردن دندان‌ها می‌توان به کم بودن دندان‌ها پی برد.

کشیدن دندان یا نکشیدن دندان در ارتودنسی: کدامیک؟

گاهی اوقات بیمارانی به متخصصان ارتودنسی مراجعه می کنند که مطالبی در مورد ارتودنسی و روشها و دستگاههای درمان مطالعه نموده اند.یکی از نگرانی های این بیماران کشیدن دندان در ارتودنسی است. بحث کشیدن یا نکشیدن دندان برای اهداف ارتودنسی بحث امروزمتخصصان و بیماران ارتودنسی نیست .این مسئله در 1000 سال گذشته مورد بحث بوده بطوری که درآغاز ابداع دستگاههای  ارتودنسی مشابه دستگاههای امروزی هیچ دندانی کشیده نمی شد .نتیجه درمانهای این دوره برگشتن ناهنجاری تعداد زیادی از بیماران بود.  با بررسی درمانهای این افراد و درمان مجدد آنها همراه با کشیدن دندان مشخص شد که عامل بسیاری از درمانهای ناموفق کمبود فضا و عدم هماهنگیی اندازه دندانها با اندازه استخوان در برگیرنده دندانها است.با مشخص شدن نتایج فوق در اواسط قرن قبل ، متخصصان ارتودنسی گرایش زیادتری برای کشیدن دندان در طی درمان ارتودنسی پیدا کردند . با بررسی مجدد نتایج درمانی این گروه از بیماران و جمع بندی تحقیقات دیدگاه متعادل تری در ارتباط با کشیدن و نکشیدن دندان ایجاد شد.

در ارتودنسی پیشرفته امروزی چندین عامل با عث شده است تا متخصصان ارتودنسی تا حد امکان از کشیدن دندان دوری کنند. یکی از عواملی که امروزه در ارزیابی زیبایی افراد ،مورد توجه متخصصان ارتودنسی است میزان دیده شدن دندانها و لثه ها در هنگام صحبت کردن و خندیدن است .بطوریکه دیده شدن مناسب دندانها و حاشیه لثه علاوه بر زیبایی باعث جوان تر نشان دادن فرد می شود.با توجه به تمایلات امروزی مردم در خصوص داشتن لبخند های پر تر و دیده شدن زیاد تر دندانها در هنگام لبخند و همچنین آگاهی مردم و مراجعات زودتر در کودکان ، پیشرفت ها ی سریع و گسترده در ساخت ، نوع مواد، بکارگیری آلیاژهای حافظه دار ،وجود وسایل هوشمند  جدید و همچنین استفاده از پیچ های داخل استخوانی(مینی اسکرو)  تمایل به کشیدن دندان کم شده است. پیشرفت های موجود تنها در صورتی قادر به درمان صحیح و کامل بیمار است که باا صلاحیت و مهارت فرد درمان کننده همراه شده باشد. با توجه به ظریف بودن نحوه عمل این دستگاهها خطا در نحوه استفاده و ناکافی بودن مهارت فرد درمان کننده می تواندد خسارت غیر قابل جبران ایجاد نماید. متخصصان ارتودنسی با فراگیری آموزش های پایه در دوران 3 تا 4 ساله تخصص و با به روز کردن این اطلاعات با شرکت کردن در دوره های آموزشی انجمن ارتودنتیست های ایران و سایر نقاط جهان افراد با صلاحیت هستند. اگر مهارت کافی در فرد درمان کننده نباشد کشیدن یا نکشیدن دندان و نوع دستگاه و مزایای روش های درمانی  تفاوت قابل ملاحظه ای ایجاد نمی کند. بعبارتی این مهارت فرد  درمان کننده و استفاده بجا از این وسایل است که بیمار را درمان می کند.

توجه کنید که روش درمانی هر فرد با فرد دیگر متفاوت است.همه پیشرفت های ذکر شده ممکن است در برخی از بیماران قابل استفاده نباشد. در این موارد لازم است بیمار نگرانی های خود را با متخصص ارتودنسی در میان گذاشته و در صورت نیاز با سایر همکاران مشاوره داشته باشد .هیچ شکی وجود ندارد که در یک طرح درمان خوب توسطط متخصص ارتودنسی با کشیدن یا نکشیدن دندان علاوه بر رابطه دندانی ،نمای صورتی بیمار نیز بهتر میشود.

هدف نهایی درمان ایجاد بیشترین زیبایی با بهترین رابطه دندانی با بهترین ثبات همراه با سلامت بافتهای دهان و دندان است.

هزینه ارتودنسی

ممکن است شما به دنبال درمان ارتودنسی و بدست آوردن لبخند سالم و زیبا باشید ولی با مشکلات اقتصادی زیادی که امروزه همه ما داریم  نگرانی هایی در ارتباط با هزینه درمان داشته باشید.بهتر است بدانید که هزینه ارتودنسی بسته به نوع مشکل ،شدت آن ، طول دوره درمان و اینکه توسط چه کسی و حتی در کجا درمان می شوید متفاوتت است. با اطلاعاتی که من دارم میانگین این مبلغ در کلینیک هایی که درمان ارتودنسی انجام می دهند در محدوده دو میلیون و نهصد هزار تومان تا پنج میلیون تومان و درمطبب متخصص ارتودنسی بالای پنج میلیون تومان است. که در هر دو گروه بصورت اقساطی از بیماران دریافت می شود.این بدین معنی است که برای داشتن دندانهای ردیف و زیباییی بیشتر علاوه بر وقتی که باید صرف کنید هزینه نسبتا بالایی را هم باید بپردازید. مثل بسیاری از تصمیمات مهم زندگی  ،برای چنین تصمیمی نیز لازم است بررسی خوبی انجامم دهید.هزینه نهایی درمان ارتودنسی وابسته به انتظار نهایی بیمار از درمان ارتودنسی است.گاهی اوقات خواسته بیمار در حد ردیف کردن دندان ها و گاهی برای تغییر فرم کلیی صورت است . طبیعی است که روش درمان در این دو گروه متفاوت بوده وهزینه متفاوتی را درپی خواهد داشت.گاهی اوقات نیز بیمارانی به ما مراجعه می کنند که مشکلل اصلی خود را یک دندان خاص مثل دندان نیش عنوان می کنند .اینکه  بخواهیم با کاستن از وسایل مورد نیاز  درهزینه درمان صرفه جویی کنیم در اغلب موارد ازنظر علمی محدودیت هایی دارد.معمولا درمانهایی که صرفا به حرکت دادن دندان ها مربوط می شود از درمانهایی که برای تغییر موقعیت استخوانها چه با روشهای اصلاح رشد و چه با کمک روشهای جراحی انجام می شود ارزان تر هستند.جالب است بدانید هزینه ارتودنسی در ایران بسیار ارزان تر از درمان هایی است که درکشورهای خارجی انجام می شودد و این درمانها در سایر کشورها حداقل دو تا سه برابر هزینه بیشتری می طلبد.مسئله دیگر آن است که فرد درمان کننده کیست و چه مهارت و رتبه علمی دارد.سلسله مراتبیی که  ازنظر علمی برای این رشته وجود دارد به این صورت است که فرد با اخذ درجه دکترا دندانپزشک است.با ادامه تحصیل در دوره تخصصی در دانشگاه به مدت 3 تا 4 سال فرد به درجه تخصص ارتودنسی رسیده و متخصص ارتودنسی می شود .اگر این فرد در امتحان  شفاهی و کتبی  پایان دوره تخصص ارتودنسی موفق شود دارای بورد تخصصی ارتودنسی خواهد شد.فردی که دارای بورد تخصصی باشد می تواند بعنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه مشغول بکار شودو  به درجات استادیاری،دانشیاری و درنهایت استادی نایل  شود.  اینکه درمان شما را چه کسی در این طیف انجام می دهد قطعا اهمیت دارد.برای کسانی که درمان خود را در کلینیک یا درمانگاه انجام می دهند نگرانی هایی وجود دارد.تغییر پزشک درمان کننده به دلیل  نظر مدیر کلینیک یا متخصص درمان کننده همواره برای این بیماران دردسر ساز است.با توجه به طولانی بودن درمان ارتودنسی اطمینان از حضور متخصص درمان کننده در محل آینده نگری بجایی است که شما را از بسیاری از مشکلات  مثل تکرار درمان یا پرداخت هزینه اضافی دور می کند.

ارتودنسی کنم یا لامینت؟

برای خنده زیبا، در دوره های متفاوت راههایی مثل کشیدن دندان ها و جایگزین کردن دندان ها با دندان مصنوعی تا روکش کردن دندان ها ، لامینیت ، ترمیم با کامپوزیت( مواد ترمیمی همرنگ دندان ها) و ارتودنسی دندان پیشنهاد شده است. با افزایش اطلاعات مردم و درک اهمیت دندان های دائمی، کشیدن دندان و جایگزین کردن دندان های مصنوعی ردیف شده تقریبا منسوخ شده است. اما، روش های دیگری مثل روکش کردن دندان کج، اصلاح نامرتبی دندان با ترمیم های همرنگ دندان، لامینیت و ارتودنسی همچنان رایج است. اطلاع از مزایا و معایب هرکدام از روش های درمانی می تواند تاثیر بسیار مهمی بر انتخاب علاقمندان گذاشته و از بروز بسیاری از مشکلات در آینده جلوگیری نماید. در این مقاله چند مسئله مهم دو روش ردیف کردن دندان هابا ارتودنسی و لامینیت را مرور می کنیم.

  

اساسا مقایسه این دو روش از نقطه نظر تخصصی مقایسه دو روش درمانی صحیح برای حل یک مشکل مشترک نمی باشد. درمان ارتودنسی  و لامینیت در دندانپزشکی برای مشکلات متفاوتی پیشنهاد می شوند ولی متاسفانه در کشور ما، به دلیل عدم اطلاع کافی مردم ممکن است درمان لامینیت دندان بجای درمان ارتودنسی پیشنهادشود و با توجه به فراگیر بودن این موضوع در تبلیغات و اهمیت حفظ سلامت دندان ها به این موضوع می پردازیم.

 

 درمان ارتودنسی برای اصلاح نامرتبی دندان ها بوده و هیچ روشی نمی تواند جایگزین آن تلقی شود. اگر مشکل دندان ها مربوط به محل قرار گیری است، جابجا نمودن و حرکت دندان تنها راه حل صحیح است. از طرف دیگر اگراندازه دندان کوچک باشد یا بد رنگی بر روی دندان ها وجود داشته باشد تنها درمان صحیح استفاده از روش های درمانی ترمیم زیبایی خواهد بود. مثلا بستن فضای اضافی بین دندان ها که ناشی از کوچکی اندازه دندان هاست به بهترین شکی با درمان ترمیمی زیبایی و نه ارتودنسی اصلاح می شود. بنابراین، با توجه به ماهیت مشکل روش درمانی صحیح متفاوت خواهد بود. انتخاب روش درمانی نادرست قطعا مشکلات متعددی را در پی داشته و باعث پشیمانی خواهد بود.

ایراد عمده درمان ارتودنسی طول دوره درمانی نسبتا زیاد آن است که به همین دلیل افراد  به سمت راههای درمانی نادرست تشویق می شوند. این مسئله ممکن است در ابتدا منطقی بنظر برسد ولی واقعیت ماجرا در این است که درمان ارتودنسی در طول دوره زمانی ۱/۵ تا ۲ سال انجام می شود ولی درمان های ترمیم زیبایی همانند درمان های لامینیت درمان هایی هستند که فرد را در تمام مدت عمر گرفتار می کند. اگر فردی درمان لامینیت انجام دهد و دو تا ۱۰ سال بعد دچار مشکل تغییر رنگ، جدا شدن یا پریدگی شود راهی برای فرار از ادامه درمان ندارد و اینجاست که فرد فکر کرده در یک یا چند جلسه درمان را به انجام رسانیده و تمام شده است در صورتی که ناچار است در دوره های متفاوت برای اصلاح مشکلات آن مراجعه نماید.

  در درمان لامینیت سطح بسیار نازک ولی مهمی از سطح دندان که شامل مینا می باشد تراشیده می شود و بجای آن ماده ترمیم مصنوعی قرار داده می شود. عمده مقاومت دندان در برابر سایش و تحریکات حرارتی وابسته به وجود مینای دندان است . بنابراین اگر پوششی بجای آن قرار داده نشود بروز حساسیت های دندانی در زمان برداشتن لامینیت اجتناب ناپذیر خواهد بود. به این مفهوم که درمان لامینیت یک درمان انتخابی و برگشت پذیر نیست که اگر فرد تمایلی به استفاده از آن نداشت آنرا بردارد و درمان را خاتمه دهد. از طرف دیگر اگر از بافت دندان کمتر برداشته شود و ضخامت ماده ترمیمی به فضای لثه تجاوز کند هم مشکلات مرتبط با لثه بروز خواهد کرد. برای درک موضوع توجه شما را به جرم گرفتن دندان ها و عقب نشینی لثه ناشی از آن جلب می کنم. قرار گرفتن هر ماده اضافه مثل جرم و موادترمیمی واکنش بافت های لثه را در پی دارد. عکس این موضوع هم صادق است یعنی اگر ماده ترمیمی ضخامت کمتری نسبت به اندازه دندان داشته باشد عکس العمل لثه با افزایش حجم لثه خود را نشان خواهد داد. در درمان های ارتودنسی خطر بروز پوسیدگی با رعایت نکردن بهداشت دهان زیاد می شود. اگر فرد از نظر رعایت بهداشت مشکوک باشد توصیه به درمان ارتودنسی و لامینیت صحیح نیست. در طی دوره درمان ارتودنسی بیمار در دوره های یک ماهه ویزیت می شود.متخصصان ارتودنسی معمولا در ابتدای هر ویزیت بیماران را از نقطه نظر بهداشتی ارزیابی می کنند و اگر نیازی به اقدامات تکمیلی باشد آنرا به بیمار آموزش داده و خطرات را گوشزد می نمایند. اگر همکاری بیمار مناسب نباشد و خطر بروز پوسیدگی افزایش یابد درمان ارتودنسی برای پیشگیری از بروز پوسیدگی قطع می شود.

 

سایش های طبیعی، جزیی از روند تکامل طبیعی و افزایش سن را تشکیل می دهند.اگر همه اجزاء مرتبط به هم با یک فرآیند مشخصی این سیر را طی نکنند می توانند اثرات مخربی بر روی همدیگر داشته باشند. اگر سایش در دندان های دارای لامینیت نسبت به دندان های طبیعی کمتر باشد نتیجه آن خواهد بود که دندان های با سایش کمتر زودتر بهم رسیده و تماس پیشرس ایجاد می کنند. نتیجه چنین تماس پیشرسی احساس باقی ماندن یک چیز اضافه در بین دندان ها را به فرد می دهد بنابراین ممکن است فرد برای فرار از چنین موقعیتی فک خود را به طرفین هدایت کرده وانحراف فک ایجاد شده یا حتی باعث بروز ناهنجاری در مفصل فکی شود.در درمان های ارتودنسی موقعیت نهایی دندان را بافت های بدن در هماهنگی با همدیگر تعیین می کنند.  در دوران نگهداری بعد از درمان ارتودنسی ثابت ، با استفاده از پلاک های نگهدارنده، دندانها فرصتت حرکت مختصری دارند تا موقعیت نهایی خود را در هماهنگی با سایر بافت ها مشخص نمایند. بنابراین اگر اشکالی در محل دندان ها باشد با نیروی طبیعی خود عضلات اصلاح می شود و سایر اجزا با یکدیگر تطبیق پیدا می کنند. 

اگر تمایلی برای اصلاح مشکلی در دندان هایتان دارید حتما مشکل خود را  با متخصص دندانپزشکی مربوطه در میان بگذارید و از ایشان بخواهید تا مزایا و معایب درمان را برای شما بطور کامل توضیح دهد. به حفظ سلامت بافت های دهان و دندان هایتان بعنوان اولین اولویت فکر کنید. از دست دادن ذره ای از این بافت ها با یک طرح درمان غلط هیچ نتیجه ای بجز پشیمانی در پی نخواهد داشت.

شرایط استفاده از ارتودنسی نامرئی

شرایط استفاده از ارتودنسی نامرئی

در صورتی که این نوع از بریس‌ها برای موارد نامرتبی خاص ( بنا به تشخیص دندانپزشک) ویا مشکلات پیچیده جویدن مناسب نباشند بهتر است که از روش های ارتودنسی  قدیمی استفاده شود.

ارتودنسی نامرئی می تواند در شرایط زیر مورد استفاده قرار گیرد:

دندان گرازی و  overjet(جلو بودن بیش از حد فک بالا) ، دندان‌های با فاصله زیاد یا روی هم جمع شده ویا دندان‌های کج

این روش ارتودنسی نامرئی برای بزرگسالان و نوجوانان طراحی شده اند و وقتی که هنوز دندان‌های شیری در دهان باقی مانده‌اند استفاده از آن توصیه نمی شود. بچه ها و نوجوانان کم سن و سال تر که با مشکلات ارتودنسی مواجه می شوند، بهتر است که به بریس های فلزی قدیمی یا براکت های سیمی مراجعه نمایند، با این حال اگر میخواهید از ارتودنسی نامرئی استفاده کنید تنها در صورت تایید دندانپزشک یا  ارتودنتیست میتوانند این کار را انجام دهند. الاینرهای شفاف در ابتدا تنها برای بزرگسالان طراحی شده بود.

این الاینر ها به یک همکاری مستمر و منظم نیاز دارد چون باید این الاینرها را ۲۲ ساعت در روز استفاده کرده و نباید این امر را فراموش یا اینکه الاینرها را گم کنند.

انواع ارتودنسی نامرئی

انواع معروف ارتودنسی نامرئی شامل : براکت های سرامیکی‌، بریس‌های درونی و الاینر‌های شفاف هستند. تنها بریس‌های سرامیکی به بریس‌های فلزی شباهت دارند با این تفاوت که از براکت های رنگ دندان (و  گاهی اوقات سیم‌های رنگی) نسبت به انواع فلزی برای مرتب کردن دندان ها استفاده می‌کنند. به طور کلی ، چون بدون لکه هستند و از سرامیک های با رنگ مشابه رنگ دندان در آنها استفاده شده نسبت به انواع فلزی کمتر در معرض دید هستند اما به اندازه ی بریس های درونی یا الاینر های شفاف ، نامرئی نیستند.

براکت های درونی که به انها بریس های نامرئی درونی، بریس های زبانی یا i braces نیز گفته می شود به همراه الاینر های شفاف یک قدم جلوتر رفته اند و در حال پیشرفت برای نامرئی کردن این درمان هستند. این را هم باید در نظر داشت که هر جایگزین، فواید و اشکالات خود را نیز دارد.

بریس های سرامیکی

بریس های سرامیکی شفاف از مواد کامپوزیتی ساخته شده اند که ضعیف تر و شکننده تر از بریس های فلزی هستند. براکت های سرامیکی از براکت های فلزی بزرگتر هستند و برای نگه داشتن انها روی سیم  کمانی، به نوارها یا رشته های لاستیکی نیاز است. چون رشته ها سفید یا شفاف هستند می توانند به راحتی لکه دار شوند. هر چند لکه دارشدن یک مشکل بزرگ نیست زیرا هر وقت که بخواهید (معمولا هر ماه) می توانید ان را عوض کنید.گیره هایی که خودشان بسته می شوند ( Sel fligate یا Damon ) نیازی به متصل کننده های سیمی یا فنری ندارند.

همانند بریس های فلزی، براکت های سرامیکی تا زمانی که درمان کامل نشود برداشته نمی شوند و می توانند موجب اذیت و آزار و ناراحتی شما شوند چراکه مرتبا مراقبت از دندان، غذا خوردن و صحبت کردن شما را پیچیده می کند.

و به این علت که به اندازه ی بریس های فلزی محکم نیستند ، بریس های سرامیکی باید به مدت طولانی تری روی دندان باقی بمانند. از این رو ارتودنسی شما بایستی از یک نیروی اهسته و تدریجی استفاده کند تا مواظب این باشد که فشاری به انها وارد نشود. همچنین بریس های سرامیکی معمولا گرانتر از بریس های قدیمی فلزی هستند.

براکت های درونی

براکت های درونی را پشت دندان‌ها می جسپانند بنابراین از دید پنهان می مانند. برای ساخت iBrace های معمول از تصاویر اسکن شده قسمت داخلی دندان استفاده می کنند . براکت هایی که معمولا با کامپیوتر  طراحی شده اند ،  به قسمت های داخلی دندانهای بالایی و گاها پایینی چسپانده می شوند. این کار باعث جذاب شدن آن برای افراد حاضر در جامعه شده زیرا در استفاده از الاینر های شفاف یا بریس ها و براکت های قدیمی(سیمی)  برای جلوی دندانها ، اذیت می شدند. و از ان جاییکه الاینر های شفاف را میتوان برداشت، و احتمال آن وجود دارد که گم شوند باعث به تاخیر افتادن درمان می شوند. در روش براکت های درونی iBrace ها در جای خود ثابت شده و قابل حرکت نیستند و برای تسریع در درمان با آنها می توان از فنر استفاده کرد مانند فنرهایی که در بریس های بیرونی از آن استفاده می شود با این تفاوت که استفاده از فنر در آن مشکل تر است.

اشکال iBrace قیمت بالای ان نسبت به بریس های قدیمی برای دندانهای جلویی است که دلیل ان استفاده از کامپیوتر در ساخت براکت  است. چون در ساخت ای بریس ها از کامپیوتر استفاده میشود بنابراین یک روش جدید به حساب می اید. بسیاری از ارتودنتیست ها در درمان با بریس های نامریی یا تجربه نداشته و یا راحت نیستند بنابراین از آن برای درمان استفاده نمی کنند. صحبت کردن، راحتی، بهداشت نگهداری از دندان و برداشتن پلاک دندان ممکن است چالش های مربوط به iBrace باشد.

الاینر های شفاف

الاینرهای شفاف یک سری از هم تراز کننده های شفاف و قابل برداشت هستند که با دندانها  به خوبی منطبق می شوند و با کمترین درد و ناراحتی با دندان ها جفت می شوند. الاینر های شفاف تقریبا نامرئی هستند  و کمترین مقاومت را در برابر لک شدن از خود نشان می دهند. با وجود انها هیچ براکت یا سیمی برای شکستن یا ضرب دیدن وجود نخواهد داشت. انها را می توان برای غذا خوردن، نوشیدن و سایر کارهای دیگر درآورد و مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را بسیار آسان تر می کنند.

از آنجایی که الاینر های شفاف را می توان برداشت این الاینرها به تحریک بیشتر و مرتب کردن مداوم احتیاج دارند و به راحتی گم می شوند که این باعث تاخیر در بهبودی و هزینه های تعویض اضافی می شود. با وجود راحت بودن انها، الاینرهای شفاف میتوانند موجب ناراحتی یا درد خفیف به خصوص در اغاز فیکس کردن و به هنگام اعمال فشار روی دندانها به هنگام تکان دادن انها می شود. ( که البته در تمام روش های ارتودنسی وجود دارد و این عیب به حساب نمی آید). به علاوه الاینرها تنها از سوی دندان پزشکان وو  ارتودنتیست ها باید تایید شوند و به نگهداری ویژه و پرهزینه ای نیاز دارند.

برای الاینر های شفاف ، پس از انکه دکتر ارتو شما قالب ۳بعدی دندانهایتان را تهیه کرد، ان را به لابراتوار مخصوص تولید کننده می فرستد و ان را مطابق و مناسب یا دندان شما با استقاده از تکنولوژی کامپیوتری می سازند. سپس انها را برای دندانپزشک ارتو شما برای ازمایش و ارزیایی می فرستند و بعد ان ها را در دسته هایی اماده می کنند. شماری از این الاینرها به مشکلات ارتودنسی خاص شما بستگی دارند. هر دسته را برای محدوده خاص زمانی استفاده می کنید وتنها برای غذا خوردن، اشامیدن ، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن انها را بر می دارید. دندانها به تدریج به دسته ی جدید عادت کرده و کم کم لبخند شما را تغییر می دهد. در معاینات دوره ای، دندانپزشک دسته ی دیگر الاینر را اماده کرده و پیشرفت درمان را بررسی می کند. بازبینی معمولا در پایان اولین سری از درمان درخواست می شود تا هر گونه جزییات ناتمام اصلاح شود.

طول درمان ارتودنسی نامرئی

به شرایط و نوع بریس های نامریی مصرفی شما بستگی دارد. که حدودا این بریس ها باید به مدت ۱۲ تا ۱۸ ماه مورد استفاده قرارگیرند. هر چند گاهی این مدت درمان طولانی تر نیز می شود.

بریس های فلزی بهترین کارکرد را دارند چرا که از سخت ترین مواد ساخته شده اند.بریس های سرامیکی با وجود این که بهتر و محکم تر به نظر می رسند زمان بیشتری باید روی دندان باقی بمانند چرا که استحکام بریس های فلزی را ندارند. همچنین بریس های درونی زمان بیشتری را برای موثر واقع شدن می طلبند .

دفعات درمان با الاینرهای شفاف متفاوت است برای مثال در درمان الاینر های نامرئی به ۲۰-۳۰ الاینر برای دندان‌های بالا و پایین به مدت ۹-۱۵ماه احتیاج است. دفعات درمان صحیح با الاینر شفاف از ۱۲-۲۴ماه متغیر است و بستگی به مساله ی نامرتبی دندانهای شما دارد. طول درمان به طور متوسط ، ۳۲مرحله ی درمانی دارد که در ۸ فاز اجرا می شود، در حالی که در موارد با نامرتبی کمتر، به ۱۲مرحله ی درمانی و ۳۳فاز نیاز است.

قیمت ارتودنسی نامرئی

قیمت ارتودنسی نامرئی مقداری بالاتر از درمان های قدیمی ارتودنسی است که از۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ یورو متغیر است. قیمت این ارتودنسی نامرئی بستگی به نوع و طول درمان شما دارد که هرچه طولانی تر باشدقیمت آن بالاتر می رود که البته از یک حدی بیشتر نخواهد شد.