ارتودنسی چیست؟

ارتودنسی علم تصحیح روابط نامناسب فک و دندان و جفت و ردیف کردن دندان های نامنظم است. درنهایت، با انجام ارتودنسی  مشکلات مربوط به نظم، ترتیب و قرارگیری دندان ها در فک برطرف شده و فرد می تواند با کیفیت بهتری غذا بخورد.

بهترین زمان ارتودنسی چه زمانی است؟

زمانی که ساختمان های صورت در حال رشد هستند، ارتودنسی راحت تر و ساده تر انجام می شود و در زمان کمتری موفقیت بالاتری خواهد داشت. سن مناسب ارتودنسی در دخترها قبل از ۱۳ سالگی و در پسرها قبل از ۱۵ سالگی است. اگر این زمان سپری شود تصحیح روابط به زمان و انرژی بیشتری نیاز دارد. البته در سنین بالا تر، بیشترین هدف درمان ارتودنسی، مرتب کردن دندان ها و در سنین پایین تر بیشترین هدف درمان ارتودنسی، رفع اختلالات فکی و تغییر چهره است.
سن بیمار از این نظر اهمیت دارد که به ما نشان می دهد چه امکاناتی برای درمان ارتودنسی در اختیار داریم. آیا زمانی برای پیش درمانی در اختیارمان است یا خیر؟ یا اصلا چنین درمان هایی ضروری است؟ آیا از فاکتور رشد می توان کمک گرفت یا خیر؟ تمام جواب ها به سن بیمار ختم می شود؛ به همین دلیل بیماران را از نظر سنی دسته بندی می کنیم. البته فراموش نکنید که تا زمانی که دندان در دهان است می توان این درمان ارتودنسی را انجام داد و به قول معروف هیچ وقت دیر نیست.

دوره درمان ارتودنسی چند سال است؟

درمان ارتودنسی به طورمعمول حدودا یک سال ونیم تا ۲سال و نیم طول می کشد، البته به دنبال آن برای حفظ روابط بین دندانی باید تا مدتی از پلاک نگهدارنده استفاده کرد. همانطور که گفته شد، مدت و زمان درمان ارتودنسی بستگی به نوع درمان و سن بیمار هم دارد.

ارتودنسی متحرک چیست؟

از فک بالا و پایین بیمار قالب گرفته شده و پلاک بالا و پایین ساخته می شود. ارتودنسی متحرک مزیت های خاص خود را دارد؛ از جمله بیمار می تواند هنگام غذا خوردن ارتودنسی متحرک را از دهانش بیرون آورده و بعد از استفاده ازمسواک و نخ دندان دوباره در دهانش بگذارد. ارتودنسی متحرک برای افرادی که سن کمتری دارند بهتر است، زیرا علاوه بر مشکلات دندانی، می تواند ناهنجاری های استخوانی فک ها را نیز رفع کند ولی ارتودنسی متحرک در انجام حرکات دندانی محدودیت دارد.

کدام نوع درمان ارتودنسی بهتر است دارد؟

هر کدام از این روش های درمانی ارتودنسی موارد تجویز خاص خود را دارد. روش ارتودنسی  متحرک بیشتر برای بیماران زیر ۱۲ ۱۴ سال کاربرد دارد و بعد از آن به دلیل تثبیت نسبی ساختمان های استخوانی فک ها عملا روش ارتودنسی متحرک تاثیر زیادی دربر نخواهد داشت. برای بیمارانی که بالاتر از این سن هستند معمولا درمان ارتودنسی ثابت تجویز می شود تا دندان ها در وضعیتیی منظم تر در فک قرار گیرند. اگر در سنین بالا نیاز به تصحیح وضعیت استخوان فک ها وجود داشته باشد (که در بسیاری از موارد درر سنین پایین تر با درمان های معمولی و ارزان تر، ارتودنسی متحرک درمان پذیر هستند). علاوه بر درمان ارتودنسی ثابت، جراحی فک نیز مد نظر قرار می گیرد که توسط متخصص جراحی دهان و فک و صورت انجام می شود.

ارتودنسی ثابت چیست؟

دراین نوع ارتودنسی اجزای کوچکی به نام "براکت" توسط مواد دندانپزشکی روی سطح دندان چسبانده می شود و بدون اینکه به دندان آسیبی برساند، توسط سیم ها و کش هایی مخصوص، دندان ها به سمت مورد نظر سوق داده می شود. در ارتودنسی ثابت همه این اجزا ثابت بوده و بیمار نمی تواند به صورت دلخواه ارتودنسی ثابت را از دهان خود خارج کند. این روش معمولا برای درمان های دندانی قابل اجراست، زیرا علاوه بر حرکت دادن دندان ها، ریشه های آنها را هم حرکت می دهد، بنابراین متخصص ارتودنسی کنترل بیشتری روی دندان ها دارد.

عوارض ارتودنسی چیست؟

بیمارانی که متقاضی درمان ارتودنسی هستند باید بهداشت بسیارخوبی داشته باشند، چون در شرایط قرارگیری پلاک های متحرک و به خصوص براکت و سیم های ارتودنسی ثابت رعایت بهداشت دهان مشکل تر می شود و اگر بیمار دقت و تمرکز کافی در رعایت بهداشت خود نداشته باشد، دندان ها زیر براکت و سیم های ارتودنسی به سرعت دچار پوسیدگی می شوند.
مشکل بعدی احتمال برگشت درمان است. به اصطلاح "برگشت" بخشی جدایی ناپذیر از درمان ارتودنسی است. این وضعیت درصورتی که بیمار دستور متخصص را برای استفاده منظم از پلاک های نگهدارنده بعد از درمان ثابت نادیده بگیرد یا در بیمارانی که توسط دندانپزشک غیر متخصص ارتودنسی درمان شده اند، مشاهده می شود.

مطالب مرتبط:

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی دیمون

متخصص ارتودنسی

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت (Fixed orthodontics)

در ارتودنسی ثابت اجزای کوچکی به اسم «براکت» از طریق مواد دندان پزشکی روی سطوح دندان ها چسبانده می شود و بدون آسیب رساندن به دندان از طریق سیم ها و کش های خاصی دندان ها را به سمت مورد نظر سوق می دهند. در روش ارتودنسی ثابت تمام این اجزا ثابت است و بیمار نمی تواند هر زمان که خواست آن ها را از دهان خود خارج کند. این روش معمولا برای درمان های دندانی قابل اجراست، چون علاوه بر حرکت دادن دندان ها، ریشه های آن ها را هم حرکت می دهد. در نتیجه متخصص ارتودنسی کنترل بیشتری روی دندان ها خواهد داشت.

در معالجه ی ارتودنسی ثابت می توان ماهی یک میلیمتر دندان را حرکت داد و این امر در بعضی مقاطع درمانی چندان مشهود نخواهد بود . در برخی موارد از بیمار طبق نوع ناهنجاری دندان کشیده می شود . در این گونه از بیماران در چند جلسه اول ارتودنسی ثابت حرکت دندانها بخوبی مشهود است و دندانها به جای فضای خالی حرکت داده می شوند که از نظر بیمار به خوبی قابل مشاهده است . بیمار می بایست ماهی یک بار جهت درمان ویزیت شود . در هر جلسه بعد از فعال کردن کش ها ، سیم ها و یا فنرها ممکن است بیمار مقداری درد داشته باشد که به مرور زمان در هفته اول کاهش می یابد . گاهی در بین جلسات معاینه ارتودنسی ثابت به خاطر حرکت دندان ها ممکن است مقداری از انتهای سیم ها از آخرین دندان خارج شود و باعث احساس تیزی و آزار گونه بیمار شود که در این صورت نیاز است بیمار وقت اورژانس گرفته و زودتر از موعد مقرر به مطب مراجعه نماید تا انتهای سیم ارتودنسی ثابت کوتاه شود. اشکال اصلی آنها این است که چون در دهان ثابت هستند، نمی‌توان برای تمیز کردن آنها را از دهان خارج کرد. به علاوه موجب گیر کردن موادغذایی در اطراف سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی ثابت شد. اگر این خرده‌های غذایی به خوبی برداشته و تمیز نشوند، به زودی موجب پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند. بنابراین اگر متخصص ارتودنسی برای شما اینن دستگاه‌ها را تجویز کرد باید خودتان را برای مسواک زدن دقیق و رعایت بهداشت دهان، چند برابر بیشتر از آنچه پیش از این انجامم می‌دادید، آماده کنید.

ارتودنسی ثابت برای چه کسانی لازم است؟
سیم‌ها و براکت و نیز سایر دستگاه‌های ثابت ارتودنسی ثابت، برای حرکات پیچیده‌تر دندانی و بیشتر برای کسانی که دوران بلوغ را سپری کرده‌اند، استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها می‌توانند با اعمال نیرو به یک دندان آن را از یک محل به محل دیگری در قوس فکی حرکت دهند. این یک حرکت پیچیده دندانی است. همچنین اگر شما در سنین بزرگسالی به فکر مرتب کردن دندان‌هایتان افتاده‌اید، باید خودتان را برای ارتودنسی ثابت آماده کنید. اگر دندان‌های شما چرخش غیرطبیعی پیدا کرده‌اند و یا نیاز است کمتر و یا بیشتر در استخوان فک فرو رفته و یا بیرون آورده شوند، باید روی این نوع ارتودنسی حساب کنید. برای انجام این درمان ارتودنسی،،  باید حتما به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.

 مطالب مرتبط:

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی دیمون

متخصص ارتودنسی

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی نامرئی چیست؟

ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین اصلا براکت ندارد و به معنی ردیف کردن نامریی دندان است. این با براکت های رنگ دندان فرق می کند. براکت های رنگ دندان همه کارهایی که سیستم ثابت ارتودنسی می تواند در درمان انجام دهد و جامع ترین و کامل ترینن درمان ارتودنسی نامرئی است، انجام می دهد اما اینویزیلاین یک نوع درمان متحرک ارتودنسی است و مانند ناخن مصنوعی بی رنگ اما متصل به هم برای همه دندان ها استفاده می شود. ارتودنسی نامرئی با قالب گیری از دندان ها و همچنین طراحی روی آنها انجام شده و سپس روی دندان سوار می شود و لازم است که فرد مراجعات متعدد داشته باشد.ارتودنسی نامرئی براکتت نیست و محدودیت های درمان ارتودنسی را با خود به همراه دارد. در موارد خیلی خفیف که نیاز به ارتودنسی باشد، مثلا مختصریی دندان جابه جا شده باشد و برای جابه جایی هم فضا به اندازه کافی باشد و نیاز به کشیدن دندان و جراحی فک نباشد، ارتودنسی نامرئی مورد استفاده قرار می گیرد. اما اگر لازم به کشیدن دندان باشد یا جراحی فک نیاز باشد، درمان جامعی نیست و در مواردد کمی کاربرد دارد و اگر لازم باشد باید انجام شود. در عین حال چون ارتودنسی نامرئی حجم دارد و مقداری از دندان های بالا را می گیرد، معمولا در صحبت کردن اختلال ایجاد می کند. لازم است که موقع غذا ارتودنسی نامرئی بیرون آورده شود، چرا که جویدن را با مشکل مواجه می کند. فرد وقتی دندان بالا و پایین را روی هم می گذارد، حس می کند که فک باز می ماند و احساس خستگی در عضلات ایجاد می کند. برای فردی که واقعا به هیچ وجه نمی توان از براکت ها برای او استفاده کرد و مشکل او بسیار خفیف است و نیاز به کشیدن دندان نیست، می توان از ارتودنسی نامرئی استفاده کرد. موارد کاربرد این درمان تنها ۲ درصد است.

دلایل استفاده از  ارتودنسی نامرئی 
دیگر مزیت ارتودنسی نامرئی متحرک بودن آن است، بنابراین بیمار می‌تواند با خیال آسوده هر چه دلش می‌خواهد بخورد و دندان‌ها را بدون مشکل مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند. ارتودنسی نامرئی بسیار راحت است و چون در ساخت آن از فلز استفاده نمی‌شود، هیچ خراش یا زخمی داخل دهان ایجاد نمی‌شود. دیگر فایده عدم استفاده از فلز یا سیم این است که بیمار معمولاً زمان کمتری را برای تنظیم ارتودنسی در مطب پزشک سپری می‌کند. با تقبل هزینه ارتودنسی نامرئی این امکان را برای بیمار فراهم می‌کند تا برنامه درمانی خود را از زمان شروع مشاهده و دنبال کند و وضعیت مرتب شدن دندان‌ها را با قبل مقایسه کند.

مدت زمان درمان با ارتودنسی نامرئی
طول دوره درمان ارتودنسی نامرئی به میزان و نحوه نامرتب بودن دندان‌ها بستگی دارد، در هر حال دندان‌های اکثر بزرگسالان در عرض کمتر از یک سال منظم و ردیف می‌شود. اما نوجوانان باید مدت طولانی‌تری، تقریباً ۱۸ ماه، از ارتودنسی نامرئی استفاده کنند. هر چقدر بیمار به برنامه درمانی وفادارتر باشد و مدت بیشتری، حدود ۲۰ تا ۲۲ ساعت در روز، از پلاک استفاده کند، پلاک را فقط برای مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در زمان‌های مشخص از دهان خارج کند، خوراکی‌های مناسب را در برنامه غذایی قرار دهد و به طور مرتب به متخصص ارتودنسی مراجعه کند، سریع‌تر می‌تواند به لبخندی رویایی خود دست یابد. همچنین شما میتوانیدد از ارتودنسی سریع نیز استفاده نمایید.

مزایا

زیبایی: ارتودنسی نامرئی پلاستیکی شفاف به خوبی روی دندان‌ها می‌چسبد و به سختی قابل مشاهده است. اگرچه نتیجه نهایی استفاده از بریس‌ها یا پلاک‌های فلزی و ارتودنسی نامرئی یکسان است، اما پلاک‌ها، سیم‌ها و بریس‌های فلزی بسیار بیشتر جلب توجه می‌کنند و باعث ناراحتی بیمار می‌شوند. دیگر بریس‌های ارتودنسی نامرئی شفاف  مانند بریس‌های سرامیکی و زبانی هر چند به آشکاری بریس‌های فلزی نیستند، اما همچنان در ساخت آنها از فلز استفاده می‌شود.

راحتی: پلاک‌های شفاف نامرئی هموار و بدون برجستگی و براق هستند و به خوبی به دندان می‌چسبند. ارتودنسی نامرئی باعث تحریک لثه‌ها یا داخل دهان نمی‌شود و بیمار هر بار که به دلیل وضعیت جدید دندان‌ها و حرکت کردن آنها مجبور به تعویض پلاک می‌شود، ناراحتی بسیار ناچیزی را تحمل می‌کند که آن هم به سرعت برطرف می‌شود.

مراجعه کمتر به متخصص ارتودنسی: متخصص ارتودنسی در زمان مناسب پلاک‌ها را عوض می‌کند و به موازات پیشرفت درمان، قرار ملاقات‌هایی را در فواصل زمانی ۴ تا ۶ هفته‌ای تنظیم می‌کند تا مطمئن شود که درمان ارتودنسی به خوبی پیشش می‌رود و در صورت لزوم پلاک را عوض می‌کند. اما استفاده از بریس‌های قدیمی مراجعه بیشتر به مطب را جهت تنظیم پلاک ایجابب می‌کرد.

بهداشت دهان: با استفاده از ارتودنسی نامرئی بهتر می‌توان بهداشت دهان و دندان را رعایت کرد. پلاک‌های پلاستیکی متحرک هستند و به راحتی می‌توان آنها را هنگام مسواک زدن و کشیدن نخ دندان از دهان خارج کرد. به علاوه از آنجایی که در برنامه درمان با ارتودنسی نامرئی باید پلاک را پیش از خوردن و آشامیدن خارج کرد، غذای کمتری بین دندان‌ها گیر می‌کند و در نتیجه احتمال بروز مشکل‌های دندان مانند پوسیدگی کاهش می‌یابد. بریس‌های نامرئی در مجموع گزینه‌ای مناسب برای اشخاصی هستند که دندان‌هایشان اندکی نامرتب است. ارتودنسی نامرئی روش آسان، بی‌دردسر، زیبا و تقریباً غیرقابل مشاهده‌ برای خلق یک لبخند فریبنده و جذاب به شمار می‌رود.

 مطالب مرتبط:

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی دیمون

متخصص ارتودنسی

فواید و عوارض درمان ارتودنسی

درمان ارتودنسی دارای فواید بسیاری است و در عین حال عوارضی نیز ممکن است داشته باشد. که در این مقاله به فواید  ارتودنسی و همچنین عوارض درمان ارتودنسی می پردازیم.

عوارض درمان ارتودنسی
عوارض درمان ارتودنسی در ابتدا مربوط می شود به بهداشت شخصی فرد اگر شخصی بطور کامل بهداشت دهان و دندان های خود را رعایت نکند به زودی دندان های او دچار پوسیدگی می شود. زیرا رعایت بهداشت در دندان های ارتودنسی شده به دقت و زمان بیشتری نسبت به قبل از انجام ارتودنسی دارد. از عوارض جانبی دیگر ی که احتمال دارد در درمان ارتودنسی صورت بگیرد انتخاب نا مناسب پزشک شما است. درمان ارتودنسی باید توسط متخصص ارتودنسی (ارتودنتیست) صورت بگیرد این درحالی است کهه بعضی از دندانپزشکان اقدام به درمان ارتودنسی با هزینه پایین تر می کنند.
از دیگر عوارض درمان ارتودنسی این است که اگر درمان ارتودنسی به صورت غیر علمی و به صورت اشتباه انجام شود ممکن است ایجاد عارضه کند.
از دیگر عوارض ارتودنسی می توان به برگشت احتمالی درمان ارتودنسی اشاره کرد که اگر بیمار دستورات لازم را پس از خارج کردن دستگاه ارتودنسی از دهان رعایت کند و پلاک های متحرک نگهدارنده را پس از درمان ثابت ارتودنسی نیز بطور منظم استفاده کند این مشکل هم بطور کامل برطرف می شود.

فواید ارتودنسی 
دندان های روی هم افتاده شما بعد از ارتودنسی در موقعیت مطلوب و درست درسر جای اصلی خود داخل فک قرارمی  گیرند. در نتیجه نیرویی که پس از گاز زدن و جویدن غذا به روی ریشه ها وارد می شود یکسان و متوازن است. این درحالی است که در دندان های روی هم قرار گرفته و فاصله دار که هنوز ارتودنسی نشده اند پخش نیرو در همه جهات یکسان نیست. به بعضی از دندان ها و ریشه آنها  بیش از حد فشار وارد می شود و به برخی از دندان ها اصلا نیرویی وارد نمی شود که همین امر خود باعث ضعیفی و آسیب پذیری آنها می شود .

تمیز کردن دندان ها پس از ارتودنسی آسانتر است
پس از انجام عمل  ارتودنسی و  خارج کردن کامل دستگاه ارتودنسی از دهان دندان ها در سر جای اصلی خود در فک قرار می گیرند. همین امر تمیز کردن دندان ها را راحت تر کرده و در نتیجه باعث افزایش طول عمر در دندان ها می شود .

پس از ارتودنسی مشکلات گوارشی برطرف می شود
در حالت طبیعی در دندان های منظم هر دندان بالا  با  دو دندان پایین در تماس است. در حالت غیر عادی که دندان ها روی هم افتاده و یا فاصله دار هستند هر  دندان بالا  با دو دندان پایین در تماس نیست در نتیجه غذا ها خوب آسیاب نمی شوند و به خوبی با بزاق دهان ترکیب نمی گردنند. ارتودنسی می تواند با ایجاد هماهنگی بین دندان های بالا و پایین  عملکرد  آسیا کردن و جویدن را ارتقا ببخشد. ارتودنسی می تواند تماس های دندان ها را به وضعیت عادی و مناسب  تبدیل کند  و نظم دندان ها را به حالت عادی برگرداند که در نتیجه آن عمل جویدن به درستی صورت گرفته و به تبع مشکلات گوارشی نیز برطرف می شود .

ارتودنسی می تواند مشکلات عضلانی را در سیستم جونده درمان  کند
ارتودنسی علاوه بر  برطرف کردن مشکلات گوارشی و هضم غذا می تواند مشکلات عضلانی را در سیستم جونده درمان کند. اگر شخصی بدلیل کوچک بودن فک یا عادات نامناسب و غلط همیشه با دندان های یک سمت غذا بجود در اثر مرور زمان عضلات یک سمت از صورت او بزرگتر از سمت دیگر می شود. صورت و چانه او نامتقارن و نا موزون می شود و چون صورت همیشه در روابط اجتماعی  مرکز توجه قرار دارد بایستی نسبت به رفع این موضوع اقدام لازم را به عمل آید .

تغییر موقعیت استخوان ها و هماهنگ کردن اجزاء صورت
همچنین در  ارتودنسی درمان هایی برای کودکان در حال رشد وجود دارد که نا هماهنگی فکی و اسکلتی را با تغییر موقعیت استخوان فک انجام می دهد.

مطالب مرتبط:

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی دیمون

متخصص ارتودنسی

بهداشت در دوره درمان ارتودنسی

بهداشت در دوره درمان ارتودنسی

زمانی که بریس ها روی دندان بیمار نصب میشود، رعایت نکات بهداشتی بسیار مهم میشود؛ زیرا در دوره درمان ارتودنسی ذرات غذا به بریس ها، سیم ها، کش ها و نگهدارنده ها میچسبد و باعث ایجاد پلاک دندانی میشود. برای جلوگیری از پوسیدگی دندانهاا و عفونت های لثه و تشکیل پلاک رو دندانها در دوره درمان ارتودنسی باید حتما با دقت مسواک زده و نخ دندان کشیده شود. درصورتی که رعایت نشود نخ دندان کشیدن و مسواک زدن برای از بین بردن این پلاک ها سخت و دشوار میشود.

برای انتخاب نوع خمیردندان و مسواک مورد نیاز حتما با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید. با مسواک زدن به طور صحیح در طول دوره درمان ارتودنسی میتوانید این دوره درمان را به راحتی پشت سر بگذارید.

در دوره درمان ارتودنسی حتما بعداز خوردن هر وعده غذایی مسواک زدن به شکل صحیح را فراموش نکنید تا از لک شدن دندان ها و پوسیدگی دندان ها و عفونت های لثه جلوگیری شود.

توصیه میشود در درمان ارتودنسی برای کاهش التهاب لثه و گونه هایتان، دهان و دندان هایتان را با دهانشویه گندزدای پیراکسید هیدروژن یا همان آب اکسیژنه بشویید.

این دهانشویه به کاهش درد و ناراحتی و جلوگیری از عفونت ها بعداز نصب بریس ها کمک میکند. میتوان از این محلول چهار بار در طول روز حین درمان ارتودنسی بعداز مسواک زدن استفاده کرد. این دهانشویه مانند پراکسیدی است که برای خراش های روی پوست استفاده میشود و الیتام دهنده بعضی از زخم های دهان و دندان میباشد.

در طول دوره درمان ارتودنسی باید با توجه به نوع ارتودنسی انجام شده روی دندانها نوع مسواک و بهداشت را از متخصص ارتودنسی خودجویان شوید تا بتوانید به راحتی بریس ها، سیم ها و نگهدارنده ها را به شکل صحیح تمیز کنید.

در طول دوره درمان ارتودنسی بعداز مسواک زدن حتما از نخ دندان مخصوص و دهانشویه ی مناسب استفاده کنید.

مطالب مرتبط:

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی دیمون

متخصص ارتودنسی