ممکن است شما به دنبال درمان ارتودنسی و بدست آوردن لبخند سالم و زیبا باشید ولی با مشکلات اقتصادی زیادی که امروزه همه ما داریم نگرانی هایی در ارتباط با هزینه درمان داشته باشید.بهتر است بدانید که هزینه ارتودنسی بسته به نوع مشکل ،شدت آن ، طول دوره درمان و اینکه توسط چه کسی و حتی در کجا درمان می شوید متفاوتت است. با اطلاعاتی که من دارم میانگین این مبلغ در کلینیک هایی که درمان ارتودنسی انجام می دهند در محدوده دو میلیون و نهصد هزار تومان تا پنج میلیون تومان و درمطبب متخصص ارتودنسی بالای پنج میلیون تومان است. که در هر دو گروه بصورت اقساطی از بیماران دریافت می شود.این بدین معنی است که برای داشتن دندانهای ردیف و زیباییی بیشتر علاوه بر وقتی که باید صرف کنید هزینه نسبتا بالایی را هم باید بپردازید. مثل بسیاری از تصمیمات مهم زندگی ،برای چنین تصمیمی نیز لازم است بررسی خوبی انجامم دهید.هزینه نهایی درمان ارتودنسی وابسته به انتظار نهایی بیمار از درمان ارتودنسی است.گاهی اوقات خواسته بیمار در حد ردیف کردن دندان ها و گاهی برای تغییر فرم کلیی صورت است . طبیعی است که روش درمان در این دو گروه متفاوت بوده وهزینه متفاوتی را درپی خواهد داشت.گاهی اوقات نیز بیمارانی به ما مراجعه می کنند که مشکلل اصلی خود را یک دندان خاص مثل دندان نیش عنوان می کنند .اینکه بخواهیم با کاستن از وسایل مورد نیاز درهزینه درمان صرفه جویی کنیم در اغلب موارد ازنظر علمی محدودیت هایی دارد.معمولا درمانهایی که صرفا به حرکت دادن دندان ها مربوط می شود از درمانهایی که برای تغییر موقعیت استخوانها چه با روشهای اصلاح رشد و چه با کمک روشهای جراحی انجام می شود ارزان تر هستند.جالب است بدانید هزینه ارتودنسی در ایران بسیار ارزان تر از درمان هایی است که درکشورهای خارجی انجام می شودد و این درمانها در سایر کشورها حداقل دو تا سه برابر هزینه بیشتری می طلبد.مسئله دیگر آن است که فرد درمان کننده کیست و چه مهارت و رتبه علمی دارد.سلسله مراتبیی که ازنظر علمی برای این رشته وجود دارد به این صورت است که فرد با اخذ درجه دکترا دندانپزشک است.با ادامه تحصیل در دوره تخصصی در دانشگاه به مدت 3 تا 4 سال فرد به درجه تخصص ارتودنسی رسیده و متخصص ارتودنسی می شود .اگر این فرد در امتحان شفاهی و کتبی پایان دوره تخصص ارتودنسی موفق شود دارای بورد تخصصی ارتودنسی خواهد شد.فردی که دارای بورد تخصصی باشد می تواند بعنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه مشغول بکار شودو به درجات استادیاری،دانشیاری و درنهایت استادی نایل شود. اینکه درمان شما را چه کسی در این طیف انجام می دهد قطعا اهمیت دارد.برای کسانی که درمان خود را در کلینیک یا درمانگاه انجام می دهند نگرانی هایی وجود دارد.تغییر پزشک درمان کننده به دلیل نظر مدیر کلینیک یا متخصص درمان کننده همواره برای این بیماران دردسر ساز است.با توجه به طولانی بودن درمان ارتودنسی اطمینان از حضور متخصص درمان کننده در محل آینده نگری بجایی است که شما را از بسیاری از مشکلات مثل تکرار درمان یا پرداخت هزینه اضافی دور می کند.
اگر تمایلی برای اصلاح مشکلی در دندان هایتان دارید حتما مشکل خود را با متخصص دندانپزشکی مربوطه در میان بگذارید و از ایشان بخواهید تا مزایا و معایب درمان را برای شما بطور کامل توضیح دهد. به حفظ سلامت بافت های دهان و دندان هایتان بعنوان اولین اولویت فکر کنید. از دست دادن ذره ای از این بافت ها با یک طرح درمان غلط هیچ نتیجه ای بجز پشیمانی در پی نخواهد داشت.
در صورتی که این نوع از بریسها برای موارد نامرتبی خاص ( بنا به تشخیص دندانپزشک) ویا مشکلات پیچیده جویدن مناسب نباشند بهتر است که از روش های ارتودنسی قدیمی استفاده شود.
ارتودنسی نامرئی می تواند در شرایط زیر مورد استفاده قرار گیرد:
دندان گرازی و overjet(جلو بودن بیش از حد فک بالا) ، دندانهای با فاصله زیاد یا روی هم جمع شده ویا دندانهای کج
این روش ارتودنسی نامرئی برای بزرگسالان و نوجوانان طراحی شده اند و وقتی که هنوز دندانهای شیری در دهان باقی ماندهاند استفاده از آن توصیه نمی شود. بچه ها و نوجوانان کم سن و سال تر که با مشکلات ارتودنسی مواجه می شوند، بهتر است که به بریس های فلزی قدیمی یا براکت های سیمی مراجعه نمایند، با این حال اگر میخواهید از ارتودنسی نامرئی استفاده کنید تنها در صورت تایید دندانپزشک یا ارتودنتیست میتوانند این کار را انجام دهند. الاینرهای شفاف در ابتدا تنها برای بزرگسالان طراحی شده بود.
این الاینر ها به یک همکاری مستمر و منظم نیاز دارد چون باید این الاینرها را ۲۲ ساعت در روز استفاده کرده و نباید این امر را فراموش یا اینکه الاینرها را گم کنند.
انواع معروف ارتودنسی نامرئی شامل : براکت های سرامیکی، بریسهای درونی و الاینرهای شفاف هستند. تنها بریسهای سرامیکی به بریسهای فلزی شباهت دارند با این تفاوت که از براکت های رنگ دندان (و گاهی اوقات سیمهای رنگی) نسبت به انواع فلزی برای مرتب کردن دندان ها استفاده میکنند. به طور کلی ، چون بدون لکه هستند و از سرامیک های با رنگ مشابه رنگ دندان در آنها استفاده شده نسبت به انواع فلزی کمتر در معرض دید هستند اما به اندازه ی بریس های درونی یا الاینر های شفاف ، نامرئی نیستند.
براکت های درونی که به انها بریس های نامرئی درونی، بریس های زبانی یا i braces نیز گفته می شود به همراه الاینر های شفاف یک قدم جلوتر رفته اند و در حال پیشرفت برای نامرئی کردن این درمان هستند. این را هم باید در نظر داشت که هر جایگزین، فواید و اشکالات خود را نیز دارد.
بریس های سرامیکی شفاف از مواد کامپوزیتی ساخته شده اند که ضعیف تر و شکننده تر از بریس های فلزی هستند. براکت های سرامیکی از براکت های فلزی بزرگتر هستند و برای نگه داشتن انها روی سیم کمانی، به نوارها یا رشته های لاستیکی نیاز است. چون رشته ها سفید یا شفاف هستند می توانند به راحتی لکه دار شوند. هر چند لکه دارشدن یک مشکل بزرگ نیست زیرا هر وقت که بخواهید (معمولا هر ماه) می توانید ان را عوض کنید.گیره هایی که خودشان بسته می شوند ( Sel fligate یا Damon ) نیازی به متصل کننده های سیمی یا فنری ندارند.
همانند بریس های فلزی، براکت های سرامیکی تا زمانی که درمان کامل نشود برداشته نمی شوند و می توانند موجب اذیت و آزار و ناراحتی شما شوند چراکه مرتبا مراقبت از دندان، غذا خوردن و صحبت کردن شما را پیچیده می کند.
و به این علت که به اندازه ی بریس های فلزی محکم نیستند ، بریس های سرامیکی باید به مدت طولانی تری روی دندان باقی بمانند. از این رو ارتودنسی شما بایستی از یک نیروی اهسته و تدریجی استفاده کند تا مواظب این باشد که فشاری به انها وارد نشود. همچنین بریس های سرامیکی معمولا گرانتر از بریس های قدیمی فلزی هستند.
براکت های درونی را پشت دندانها می جسپانند بنابراین از دید پنهان می مانند. برای ساخت iBrace های معمول از تصاویر اسکن شده قسمت داخلی دندان استفاده می کنند . براکت هایی که معمولا با کامپیوتر طراحی شده اند ، به قسمت های داخلی دندانهای بالایی و گاها پایینی چسپانده می شوند. این کار باعث جذاب شدن آن برای افراد حاضر در جامعه شده زیرا در استفاده از الاینر های شفاف یا بریس ها و براکت های قدیمی(سیمی) برای جلوی دندانها ، اذیت می شدند. و از ان جاییکه الاینر های شفاف را میتوان برداشت، و احتمال آن وجود دارد که گم شوند باعث به تاخیر افتادن درمان می شوند. در روش براکت های درونی iBrace ها در جای خود ثابت شده و قابل حرکت نیستند و برای تسریع در درمان با آنها می توان از فنر استفاده کرد مانند فنرهایی که در بریس های بیرونی از آن استفاده می شود با این تفاوت که استفاده از فنر در آن مشکل تر است.
اشکال iBrace قیمت بالای ان نسبت به بریس های قدیمی برای دندانهای جلویی است که دلیل ان استفاده از کامپیوتر در ساخت براکت است. چون در ساخت ای بریس ها از کامپیوتر استفاده میشود بنابراین یک روش جدید به حساب می اید. بسیاری از ارتودنتیست ها در درمان با بریس های نامریی یا تجربه نداشته و یا راحت نیستند بنابراین از آن برای درمان استفاده نمی کنند. صحبت کردن، راحتی، بهداشت نگهداری از دندان و برداشتن پلاک دندان ممکن است چالش های مربوط به iBrace باشد.
الاینرهای شفاف یک سری از هم تراز کننده های شفاف و قابل برداشت هستند که با دندانها به خوبی منطبق می شوند و با کمترین درد و ناراحتی با دندان ها جفت می شوند. الاینر های شفاف تقریبا نامرئی هستند و کمترین مقاومت را در برابر لک شدن از خود نشان می دهند. با وجود انها هیچ براکت یا سیمی برای شکستن یا ضرب دیدن وجود نخواهد داشت. انها را می توان برای غذا خوردن، نوشیدن و سایر کارهای دیگر درآورد و مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را بسیار آسان تر می کنند.
از آنجایی که الاینر های شفاف را می توان برداشت این الاینرها به تحریک بیشتر و مرتب کردن مداوم احتیاج دارند و به راحتی گم می شوند که این باعث تاخیر در بهبودی و هزینه های تعویض اضافی می شود. با وجود راحت بودن انها، الاینرهای شفاف میتوانند موجب ناراحتی یا درد خفیف به خصوص در اغاز فیکس کردن و به هنگام اعمال فشار روی دندانها به هنگام تکان دادن انها می شود. ( که البته در تمام روش های ارتودنسی وجود دارد و این عیب به حساب نمی آید). به علاوه الاینرها تنها از سوی دندان پزشکان وو ارتودنتیست ها باید تایید شوند و به نگهداری ویژه و پرهزینه ای نیاز دارند.
برای الاینر های شفاف ، پس از انکه دکتر ارتو شما قالب ۳بعدی دندانهایتان را تهیه کرد، ان را به لابراتوار مخصوص تولید کننده می فرستد و ان را مطابق و مناسب یا دندان شما با استقاده از تکنولوژی کامپیوتری می سازند. سپس انها را برای دندانپزشک ارتو شما برای ازمایش و ارزیایی می فرستند و بعد ان ها را در دسته هایی اماده می کنند. شماری از این الاینرها به مشکلات ارتودنسی خاص شما بستگی دارند. هر دسته را برای محدوده خاص زمانی استفاده می کنید وتنها برای غذا خوردن، اشامیدن ، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن انها را بر می دارید. دندانها به تدریج به دسته ی جدید عادت کرده و کم کم لبخند شما را تغییر می دهد. در معاینات دوره ای، دندانپزشک دسته ی دیگر الاینر را اماده کرده و پیشرفت درمان را بررسی می کند. بازبینی معمولا در پایان اولین سری از درمان درخواست می شود تا هر گونه جزییات ناتمام اصلاح شود.
به شرایط و نوع بریس های نامریی مصرفی شما بستگی دارد. که حدودا این بریس ها باید به مدت ۱۲ تا ۱۸ ماه مورد استفاده قرارگیرند. هر چند گاهی این مدت درمان طولانی تر نیز می شود.
بریس های فلزی بهترین کارکرد را دارند چرا که از سخت ترین مواد ساخته شده اند.بریس های سرامیکی با وجود این که بهتر و محکم تر به نظر می رسند زمان بیشتری باید روی دندان باقی بمانند چرا که استحکام بریس های فلزی را ندارند. همچنین بریس های درونی زمان بیشتری را برای موثر واقع شدن می طلبند .
دفعات درمان با الاینرهای شفاف متفاوت است برای مثال در درمان الاینر های نامرئی به ۲۰-۳۰ الاینر برای دندانهای بالا و پایین به مدت ۹-۱۵ماه احتیاج است. دفعات درمان صحیح با الاینر شفاف از ۱۲-۲۴ماه متغیر است و بستگی به مساله ی نامرتبی دندانهای شما دارد. طول درمان به طور متوسط ، ۳۲مرحله ی درمانی دارد که در ۸ فاز اجرا می شود، در حالی که در موارد با نامرتبی کمتر، به ۱۲مرحله ی درمانی و ۳۳فاز نیاز است.
قیمت ارتودنسی نامرئی مقداری بالاتر از درمان های قدیمی ارتودنسی است که از۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ یورو متغیر است. قیمت این ارتودنسی نامرئی بستگی به نوع و طول درمان شما دارد که هرچه طولانی تر باشدقیمت آن بالاتر می رود که البته از یک حدی بیشتر نخواهد شد.
در هر قسمتی از دهان ممکن است دندانی به صورت اضافه تشکیل شود و رشد کند. بیشترین شیوع در سمت قدامی دهان و سپس در قسمت انتهایی دهان است. اگر بخواهیم از نظر ظاهر و شکل این دندان ها آنها را تقسیم بندی کنیم، می توان آنها را به 2 گروه «شبیه به دندان های اصلی» و
«غیر شبیه» اشاره کرد.
مزیودنس(دندان اضافی در وسط 2 دندان جلویی فک بالا)،دندانی است که معمولا شبیه سایر
دندان ها نیست و به شکل دانه برنج(و البته قدری بزرگ تر از آن)خود را نمایان می کند. به دلیل نوک تیز آن و قرار گرفتن در وسط دو دندان جلو، آن هم در فک بالا در زیبایی لبخند تاثیرگذار است. علاوه بر این،می تواند باعث ایجاد فاصله بین 2 دندان جلویی و به هم خوردن رابطه مناسب دندان های خلفی یا فاصله گرفتن دندان های جلویی بالا از دندان های جلویی فک پایین شود. اگر قبل از
رویش دندان های کناری بالا به دندان پزشک مراجعه شود می توان با کشیدن ساده این دندان کمک کرد که دو دندان کناری فک بالا هم بتوانند به صورت مرتب و بافضای منلسب در محل خود به صورت صحیح برویند (در صورتی که مشکل دیگری در فک موجود نباشد). بعد از خارج کردن این دندان با
رویش دندان های کناری بالا و دندان های نیش تقریبا فضای بسیار کوچکی باقی خواهد ماند.این حالت نیاز بعدی به درمان ارتودنسی را هم بسیار کم خواهد کرد.
همان طور که در خصوص دندان های شیری ذکر شد،احتمال دارد جوانه دندان(دایمی) شروع به تشکیل دندانی شبیه دندان اصلی کند.در این صورت 2 دندان دقیقا مثل هم و دوقلو خواهیم داشت که یک دندان به مجموع دندان های دهان اضافه خواهد کرد. این حالت معمولا در دندان های جلویی و بیشتر در فک پایین رخ می دهد. وجود این دندان به فضای بیشتری در دهان نیازمند است. اگر در حالت عادی دندان های موجود مرتب بوده و فاصله ای نداشته باشند،وجود این دندان اضافی سبب نامرتبی دندان ها می شود.اگر در حالت عادی هم دندان ها نامرتب باشند،رویش این دندان دوقلوشرایط را به مراتب بدتر می کند ولی اگر
فرد خوش شانس باشد و در حالت عادی به دلایلی که در بحث فاصله بین دندان ها در شماره های قبلی گفته شد،دارای دندان های فاصله دار باشد،رویش این دندان سبب کمتر شدن فاصله ها یا حتی بسته شدن آنها می شود. در 2 حالت اول که نامرتبی دندانی به وجود می آید
درمان ارتودنسی ثابت با حذف دندان های اضافه شرایط رابهبود خواهد بخشید.گاهی هم به دلیل شرایط دهانی و رابطه دندان های 2 فک ممکن است نیازی به خارج کردن آن دندان نباشد و چون شکل تاج این دندان شبیه سایر دندانهاست برای فرد مانند یکی دیگر از دندان های او نقش ایفا کند.
تذکر مهم اینکه دندان های اضافی شبیه دندان های اصلی معمولا در نواحی ای می رویند که در اجداد ما در این نواحی دندان ها اصولا از نظر تعداد،بیشتر بوده اند و به مرور زمان کم کم تعدادشان کاهش یافته است.
عدم تطابق در اندازه فک بالا و پایین
اگر طرح دندان های بالایی به صورتی باشد که استخوان فک بالا طولانی تر از استخوان فک پائینی باشد میتواند باعث ایجاد دندان های نامنظم شود
اگراستخوان فک بالایی کوچکتر باشد نیش معکوس میتواند باعث ایجاد دندان های نامنظم شود
عدم تطابق در دندان و فک اندازه
اگر اندازه دندان ها بیش از حد بزرگ باشد، و یا اندازه فک خیلی کوچک باشد، ممکن است فک فضای کافی برای تمام دندان ها نداشته باشد و منجر به شلوغی دندان شود برعکس اگر اندازه دندانها خیلی کوچک باشد یا اندازه فک خیلی بزرگ باشد فضاهای بین دندانها همترازی بین دندانها و زیبایی طرح لبخند را دچار مشکل میکند
تعداد غیر طبیعی دندان
به طور معمول باید به جز دندان عقل 28 دندان در هر فک وجود داشته باشد اگر تعداد دندانها بیشتر از حد معمول باشد فضای کافی برای دندان ها در فک وجود نخواهد داشت و اگر کمبود دندانها بیش از حد باشد وجود فضای خالی بین دندانها همترازی دندانها را از بین میبرد
از دست دادن زود هنگام دندان های شیری
اگر دندان های شیری را زودتر از موعد مقرر به علت لق شدن دندان از دست بدهید دندان های مجاور به سمت دندانهای ازدست رفته مهاجرت میکنند و فضای انها را اشغال میکنند شکاف کوچک از اینکه دندان بتواند در موقعیت درست خود رشد کند جلوگیری میکند
عادات بد
عادات بد مثل مکیدن انگشتان و گاز گرفتن مداد میتواند فشار بر روی دندانها ایجاد کند و انها را در یک موقت نارست قرار دهد
پوسیدگی دندان
پوسیدگی شدید در سطح دندان میتواند به دندانهای مجاور سرایت کند و فضای بین دندانها را از بین ببرد و دندانها را نامنظم کند
بیماری لثه
بیماری های شدید لثه معمولا در بزرگسالان رخ میدهد و باعث میشود استخوان نتواند به طور کامل از دندان حمایت کند و دندان در جای نادرستی قرار بگیرد
از دست دادن دندانها به دلیلی بیماری های دهان و یا ضربه نیز میتواند دندانها را به جای نامناسب براند
شما ممکن است بچه هایی که دندانهایشان با سیم پوشیده شده است را دیده باشید اتها در واقع درمان ارتودنسی کرده اند این درمان برای اصلاح بینظمی های دندانها مورد استفاده قرار میگیرد دندانها در موقعیت نامناسب شان باعث ظاهر و لبخند نامطلوب در دهان شما میشوند استفاده از سیم و براکت ها کمک میکند دندانها از جای خود حرکت کنند و در جای مناسب خود قرار بگیرند درمان ارتودنسی ثابت به وضعیت درست بهداشت دهان و دندان و توسعه استخوان فک کمک میکند درمان ارتودنسی نه تنها باعث بهبود ظاهر دندانها میشود بلکه میتواند از مشکلات دندانی بزرگتر در آینده جلوگیری کند .
بی نظمی های دندان اغلب وقتی مورد توجه قرار میگیرد که دندانهای دائمی شروع به رشد میکنند. دندانهای دائمی در کودکان در سنین 6 تا 12 سال شروع بع رشد میکنند زمانی که دندانها رشد میکنند میتوان نامنظمی در انها را با بازدید های منظم دهان تشخیص داد درمان و ردیف کردن دندان ها اغلب درسنین 8 تا 144 سال انجام میگیرد و هرچه درمان زودتر و درسال های اولیه شروع شود نتایج بهتری گرفته میشود.
همه اشخاص یک لبخند خوب ندارند و بسیاری از اشخاص به خاطر فاصله بین دندان ها یشان یا شلوغی دندانهایشان احساس ضعف در شخصیت خود میکنند . شما هم اگر از این مشکلات رنج میبرید میتوانید از ارتودنسی استفاده کنید. گاهی افراد به دلیل هزینه ارتودنسی، مرتب کردن دندان ها و فاصله بین دندان های خود را به تعویق می اندازند. دندان های کج یا شلوغ میتواند منجر به سایش بین دندانها یا مشکلات فک شوند و یا افراد را در تمیز کردن دندانها دچار مشکل کند و این حالات میتواند منجر به عوارضی در طول زندگی انها شود . متخصص ارتودنسی میتواند به بهداشت دهان و دندان شما کمک کند.
ارتودنسی ثابت را از دو جهت می توان دسته بندی کرد.
دسته بندی اول از انواع ارتودنسی ثابت از جهت رنگ بست های مورد استفاده است:
دسته بندی دوم از جهت ثابت یا متحرک بودن ارتودنسی است:
درمان ارتودنسی یکی از رشته های تخصصی دندانپزشکی است که نامتناسب بودن های دندان ها را که براثر دندان های نامتناسب یا وضعیت نادرست فک ها ایجاد میشود را مطالعه و درمان میکند
برای درمان ارتودنسی، اغلب، از یک سیم فلزی که در داخل براکت های ارتودنسی قرار میگیرد و می تواند از فولاد ضد زنگ و یا مواد سرامیکی زیبا ساخته شده وارد می شود استفاده میکنند
لوازم مختلفی و دستگاه های مختلفی برای به حرکت در اوردن دندانها و استخوان فک به کار گرفته میشود به عنوان مثال برای افراد در حال رشد (سنین 5 تا 14 سال) برای اصلاح ابعاد و تناسب فک ها از یک براکت جند منظوره ثابت استفاده میشود و به این روش ارتوپدی دهان و صورت میگویند.
رایجترین نوع مورد استفاده ارتودنسی ثابت می باشد، معمولا دندانپزشکان از این روش استفاده می کنند. از این روش زمانی استفاده میشود که دقت عملکرد برای پزشک اهمیت داشته باشد. هر چند در این حالت بیمار میتواند بطور عادی غذا بخورد، باید از مصرف بعضی غذاها و نوشیدنیها در هنگام استفاده از ارتودنسی ثابت دندان ثابت اجتناب کرد. برای مثال نوشیدنیهای حاوی کربونات، شیرینی سفت، یا تافی از مواردی است که فرد باید از مصرف آنها خودداری کند. افرادی که در فعالیتهای ورزشی شرکت میکنند باید دندانپزشک را در جریان قرار دهند تا در صورت لزوم محافظهای لثه خاص برای وی تجویز شود.